وقتی ابرهای تیره، چهره خورشید را پوشانده و دشت و دَمَن از دست بوسی آفتاب محروم گردیده و سبزه و گل از دوری مِهر عالم تاب پژمرده است چاره چیست؟ زمانی که عصاره آفرینش و خلاصه خوبیها و آیینه زیباییها رخ در نقاب غیبت کشیده و جهانیان از فیض حضور او بی نصیب ماندهاند چه میتوان کرد؟
گلهای باغ چشم به راهند تا سایه باغبان مهربان را بر سر خود ببینند و از دستان پر مهر او آب حیات بنوشند و دلهای مشتاق، بی تاب چشمهای اویند تا عنایت شور آفرین او را لمس کنند و اینجاست که «انتظار» شکل میگیرد. آری، همه منتظرند تا او بیاید و سبزی و نشاط را به ارمغان آورد.
به راستی «انتظار» چه زیبا و شیرین است اگر زیبایی آن در نظر آید و شیرینی آن در کام دل، چشیده شود.
حقیقت انتظار و جایگاه آن
برای «انتظار» معانی گوناگونی گفتهاند و لی با دقت و تأمّل در این کلمه میتوان به حقیقت معنی آن پی برد. انتظار، چشم به راه بودن است و این چشم به راهی به تناسب بستر و زمینه آن ارزش پیدا میکند و آثار و پیامدهایی دارد. انتظار تنها یک حالت روحی و درونی نیست بلکه از درون به بیرون سرایت میکند و حرکت و اقدام را میآفریند. به همین دلیل است که در روایات، انتظار به عنوان یک عمل و بلکه بهترین اعمال، معرفی شده است. انتظار به «منتظر» شکل میدهد و به کارها و تلاشهای او جهت خاصّی میبخشد.
بنابراین «انتظار» با نشستن و دست روی دست گذاشتن، نمیسازد. انتظار با چشم به در دوختن و حسرت خوردن، تمام نمیشود؛ بلکه در حقیقت انتظار، حرکت و نشاط و شور آفرینی نهفته است.
آنکه در انتظار مهمان عزیزی است، سر از پا نمیشناسد و در تلاش است تا خود و محیط اطراف خود را برای آمدن مهمان، آماده کند و موانع حضور او را بر طرف سازد.
سخن درباره انتظار رویدادی بی نظیر است که در زیبایی و کمال، نهایت ندارد. انتظار روزگاری است که در سبزی و خرّمی در تمامی روزگاران گذشته مثالی نداشته است و جهان چنان دوران زیبایی را هرگز تجربه نکرده است. این همان انتظار حکومت جهانی امام مهدی(عج) است که در روایات، از آن به «انتظار فرج» یاد شده است و آن را از بهترین اعمال و عبادات، بلکه پشتوانه قبولی همه اعمال، شمرده است.
پیامبر اکرم(ص) فرمود:
«بهترین اعمال امت من، انتظار فرج است.»
امام صادق(ع) به یاران خود فرمود:
«آیا شما را از چیزی آگاه نکنم که خداوند بدون آن هیچ عملی را از بندگان نمیپذیرد؟ گفتند: بفرمایید. فرمود: گواهی به یگانگی خدا و نبوت پیامبر اسلام(ص) و اقرار به آنچه خدا امر فرموده و ولایت ما و بیزاری از دشمنان ما ـ یعنی ما امامان بخصوص ـ و تسلیم شدن در برابر ایشان (=امامان) و پرهیزکاری و کوشش و خویشتن داری و انتظار قائم(عج) »
بنابراین «انتظار فرج» انتظاری است که ویژگیهای خاص و منحصر به فرد دارد که لازم است به خوبی دانسته شود تا رمز و راز آن همه فضیلت و آثار که برای آن خواهیم شمرد آشکار گردد.
ویژگی های انتظار مهدی علیه السلام
گفتیم که «انتظار» امری فطری است و برای همگان در هر قوم و آیینی که باشند وجود دارد اما انتظارهای معمولی که در جریان زندگی افراد و حتّی جامعهها وجود دارد هر اندازه بزرگ و با اهمیت باشد در مقایسه با انتظار موعود جهانی، کوچک و بی مقدار است زیرا که انتظار ظهور او ویژگیهای خاص خود را دارد:
انتظار مهدی(عج) انتظاری است که از ابتدای عالم آغاز شده است یعنی از زمانهای بسیار دور، انبیاء و اولیاء نوید ظهور او را دادهاند و در زمانهای نزدیک تر، همه امامان ما، آرزوی روزگار دولت او را داشتهاند.
امام صادق(ع) فرمود:
«اگر او را درک میکردم، تمام عمر به او خدمت میکردم.»
انتظار مهدی(عج) انتظار مصلح جهانی است. انتظار حکومت عدل جهانی است و انتظار تحقق همه خوبیها است. در این انتظار، بشریت چشم به راه است تا آنچه را بر اساس فطرت پاک خدایی، در آرزوی آن بوده و هیچگاه به صورت کامل به آن دست نیافته است، ببیند و مهدی(عج) همان است که عدالت و معنویت، برادری و برابری، عمران و آبادی زمین و امنیّت و صلح و عصر شکوفایی عقل و دانش بشری را برای انسانها به ارمغان میآورد و برچیدن بساط استعمار و بردگی انسانها و نفی هر گونه ستم و ستمگری و رهایی اجتماع از انواع فسادهای اخلاقی، ره آورد حاکمیت اوست.
انتظار مهدی(عج) انتظاری است که تنها با فراهم شدن زمینههای شکوفایی آن، خواهد شکفت و آن زمانی است که همه انسانها در طلب منجی و مصلح آخر الزمان باشند. او میآید تا با همکاری و همیاری یارانش علیه بدیها قیام کند نه اینکه تنها با معجزه کار جهان را سامان دهد.
انتظار مهدی(عج) در منتظرانش شوق یاری و همراهی او را ایجاد میکند و به انسان هویت و حیات میبخشد و او را از پوچی و بی هدفی نجات میدهد.
آنچه گفته شد بخشی از ویژگیهای آن انتظاری است که به وسعت همه تاریخ است و ریشه در جان همه انسانها دارد و هیچ انتظار دیگری به خاک پای این انتظار سترگ نمیارزد. بنابراین جا دارد که ابعاد و آثار فراوانِ انتظار مهدی(عج) را بشناسیم و درباره وظایف منتظران ظهور او و پاداش بی نظیر آنها سخن بگوییم.